วันศุกร์ที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2558

ฮ่อ ตอน 2 :ในสายตาของสยาม

เจดีย์ถูกเจาะหาสมบัติฝีมือฮ่อแตกทัพ ถ่ายที่เมืองคูน แขวงเชียงขวาง


‪ฮ่อตอน2‬


เจดีย์ถูกเจาะหาสมบัติฝีมือฮ่อแตกทัพเมื่อสมัยร.4 ร.5 ถ่ายที่เมืองคูน แขวงเชียงขวาง (ถ้าจะฟินต้องออกเสียงว่า-> เซียงขวง) เมื่อราวสองปีก่อน ไป(แอ่ว) กับคณะอาจารย์พระกิตติศักดิ์ Phra Kittisak Kittisobhano หลายวันทีเดียวเมื่อครั้งนั้น

เซียงขวาง เขตเมืองพวน ลาวพวน มีที่มาที่ไปยาวนาน ต้นรัตนโกสินทร์ตีเวียงจันทน์แล้วก็ขึ้นไปจนสุดเขตเวียดนาม กวาดต้อนลาวพวนมาอยู่กรุงเทพมากมาย คนกรุงเต้บที่ว่าศิวิไลซ์น่ะ ที่แท้ แขก จาม มอญ ลาว ครึ่งพระนคร เป็นบรรพบุรุษของคนกรุงเทพปัจจุบัน


เจดีย์นี้ถูกขุดทั้งฐาน ทั้งภายใน ทะลุปล่องขึ้นไป ปรุไปหมด น่าจะถูกเจาะช่วงฮ่อมายึดพื้นที่ละแวกนี้ (ต่อเนื่องไปถึงเขตหัวพัน) ในสมัยรัชกาลที่ 5 จนต้องมีการส่งกองทัพไปปราบในนาม สงครามปราบฮ่อนั่นล่ะครับ

ทัพสยามยุคนั้นเป็นกึ่งๆ ลูกผสมระหว่างกองทัพสมัยเก่ากับยุคใหม่ ยังขี่ช้างกันอยู่แต่ใช้ปืนฝรั่งกันแล้ว ส่วนฮ่อที่ไปปราบที่แท้ก็คือ จีนกบฎไท่ผิง มีฐานอยู่แถวมณฑลตอนใต้ใหญ่โตขนาดสถาปนาเป็นฮ่องเต้ปกครองกันเลย ลั้ลลาประสากบฎอยู่ได้สิบปีนิดๆ ก็ถูกปราบเมือปี 1863 (2406/รัชกาลที่4) จีนกบฎไท่ผิงซึ่งส่วนใหญ่เป็นพวกมณฑลตอนใต้ก็แตกลงมาผ่านแม่น้ำแม่น้ำแดงเข้าเขตเวียดนามทะลักเข้าลาว เขตหัวพัน เขตเมืองพวน เชียงขวางซึ่งขึ้นกับหลวงพระบาง ปล้นชิงราษฏรหาเสบียงแล้วก็รวมกลุ่มเป็นนักเลงโตอยู่

ทัพสยามไปปราบฮ่อ 3 รอบ (ครึ่ง) ไม่ลงรายละเอียดนะครับ เป็นว่ามันคือสงครามเล่นเอาเถิดโปลิสจับขโมยมากกว่าสงครามสู้กันจริงๆ มีครั้งหนึ่งที่พอกองทัพสยามไชโยโห่ร้องชนะยกกลับ พวกฮ่อก็ยกเข้าปล้นเมืองหลวงพระบาง เจ้าหลวงหนีมากรุงเทพฯ หลวงพระบางถูกปล้นเอาทรัพย์สินเงินทองแทบหมดเมือง วัดวาอารามก็ถูกลอกทองเอาไปด้วย ยังดีที่มีคนอุ้มพระบางหนีไปซ่อนในป่า

พื้นที่ทำมาหากินของฮ่อคือลาวเหนือ มีเขตหากินแถวเมืองคูน เขตลาวพวน เชียงขวางที่ถ่ายรูปมานี่ด้วยแหละ จึงไม่แปลกอะไรที่วัดวาอารามเจดีย์จะถูกเจาะเป็นโพรงแบบนี้

มันมีเกร็ดประวัติศาสตร์หน่อยนึงจากบันทึกของเจมส์ แมคคาร์ธี ฝรั่งเจ้ากรมแผนที่ซึ่งลงพื้นที่ไปพร้อมกับทัพสยามปราบฮ่อสองรอบ เขียนไว้น่าสนใจว่า เทคนิคที่ฮ่อจะเจาะหาสมบัติตามวัดวา หากอยู่ในสิม หรือ วิหาร ให้สังเกตที่พระเนตรของพระประธานว่าจ้องลงมา ณ จุดใด เพราะคนลาวมักจะซ่อนสมบัติ หรือฝังทรัพย์สินไว้ตรงสายพระเนตรขององค์พระประธาน (แต่ก็ไม่พ้นมือฮ่อ)

เขียนมายืดยาวเพื่อจะแค่บอกว่า นิยามความหมายว่า "ฮ่อ" ที่สยามใช้ จึงไม่ใช่แค่จีนยูนนาน หรือจีนที่เป็นมุสลิม ความหมายของมันที่ ไต/ไทย/สยามสถาปนาขึ้นมานับแต่ ล้านนา ล้านช้าง 700 ปีก่อนมาถึงรัตนโกสินทร์พ.ศ. 2400 เลยไปแล้ว หมายรวมถึง จีนตอนใต้ ที่มีขอบเขตมากกว่ายูนนาน เพราะรวมเอา กวางสี หรืออาจจะรวมกุ้ยโจวด้วย

ฮ่อ ในความหมายของสงครามปราบฮ่อครั้งนั้น ที่แท้อาจจะเป็นคนจากมณฑลชายทะเลอื่น ทั้งกวางตุ้ง ฟูเจี้ยนลึกไปถึงอานฮุย แต่เมื่อเดินทางผ่านเข้ามาทางแม่น้ำแดง ยูนนาน กวางสี ไทยเราก็จะ (เหมา) เรียกว่า ฮ่อ ซึ่งแยกออกจาก จีน ราชสำนัก และจีนเมืองท่าชายทะเลที่เราติดต่อกันเป็นทางการมาก่อน

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น